Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla
Bütün hamtlar ve övgüler Allahu Teâlâ'ya mahsustur. Salat ve selam
Fahri Kâinat (sav) aline ve ashabına olsun.
Allahümme salli ala seyyidina Muhammedin ve ala ali seyyidina Muhammed
Değerli okurlarım! Misvak: Hicaz bölgesinde yetişen” erak” ağcının
dallarından yapılır. Hac ve umreye gidenler getirirler gelen
ziyaretçilerine hediye ederler.
Misvak: Kullanılması çok yararlı olan ve Hz. Muhammed (s.a.s.) 'in
önemle tavsiye ettiği, diş fırçası vazifesini gören, hoş kokulu ve
erâk adı verilen meyvesiz bir ağacın dallarından kesilip kullanılan
parça. Diş temizliğinde kullanılan ince ağaç dalı. Misvâk'ın çoğulu
"mesâvîk"dır. Sivâk, misvakla eş anlamlı olup hadis-i şeriflerde daha
çok bu kelime kullanılmıştır.
İslâm dini temizliğe büyük bir önem vermiş ve temizliği imanın
belirtilerinden saymıştır. Geçmiş peygamberlerin dört sünneti arasında
da diş temizliğine yer verilir. "Dört şey geçmiş peygamberlerin
sünnetlerindendir.
1-Haya duygusu, 2- kokulanmak, 3-diş temizliği 4-nikâh" (Tirmizî,).
Dişlerin temizlenmesi için kullanılan sivâk veya misvağın İslâm'da
taabbüdi bir yönü de vardır. Hanefîlere göre, misvakla dişleri
temizlemede abdestin, Şâfiîlere göre ise namazın sünnetlerindendir.
Böylece her gün düzenli bir şekilde her abdest alındığında veya her
namaz vaktinde, namazdan önce dişlerin de temizlenmesi amaçlanmıştır.
Hz. Âişe Annemizden nakledildiğine göre, Rasûlullah (sav) şöyle
buyurmuştur: "Misvak kullanarak kılınan namazın, misvak sız namaza
üstünlüğü yetmiş kattır" (Ahmet b. Hanbel,).
Hadis çok açık olmadığı için Hanefiler sevabın abdest alırken Şâfiîler
ise, namazdan önce misvak kullanmakla meydana geleceğini
söylemişlerdir.
Başka bir hadiste, namazla birlikte diş temizliğine şöyle dikkat
çekilir: "Eğer ümmetime ağır gelmeyecek olsaydı, onlara her namazda
misvak kullanmalarını emrederdim" (Buhârî, Cum'a).
Diğer yandan, Hz. Peygamber'in abdest alırken misvak kullandığına dair
de çeşitli hadisler nakledilmiştir. Bir geceyi, Efendimiz (sav)'in
yanında geçiren İbn Abbas (r.a) şöyle demiştir: "Allah'ın Nebisi
(s.a.s) gecenin sonuna doğru kalktı. Dışarı çıktı, gökyüzüne baktı,
sonra Âli İmrân Sûresi'nin şu iki âyetini okudu:
"Göklerin ve yerin yaratılmasında, gece ile gündüzün değişmesinde akıl
sahipleri için şüphesiz deliller vardır. Onlar, ayakta iken,
otururken, yanları üzere yatarken, Allah'ı zikrederler. Göklerin ve
yerin yaratılışını düşünürler ve Şöyle derler: Rabbimiz! Sen bunu boş
yere yaratmadın. Seni tesbih ve tenzih ederiz. Bizi cehennem ateşinden
koru" (190-191).
Sonra eve döndü. Dişlerini misvakladı ve abdest aldı. Ayağa kalkarak
namaz kıldı, sonra yan üstü yattı. Sonra yeniden kalkarak dışarı
çıktı, gökyüzüne bakarak, aynı âyetleri tekrar okudu, sonra dönerek
yine dişlerini misvakla temizledi, abdest aldı, sonra kalktı ve namaz
kıldı" (Müslim, Tahâre, 47,).
Güzeller güzeli (sav) abdest veya namazla ilgili olmaksızın da, misvak
kullandığı, özellikle Kur'an-ı Kerim okumazdan önce de diş temizliğine
dikkat ettikleri görülmektedir. Misvak kullanılmasının amacı ağız
temizliğidir. Şu hadiste bu genel amaca işaret edilir: Misvak
kullanınız. Şüphesiz misvak ağız için temizleyicidir" (Buhâri,).
Hz. Peygamber (sav) in gece “misvağı “yanında olmaksızın yatmadığı,
sabah kalkar kalkmaz ilk işinin dişlerin temizlemek olduğu nakledilir
(Ebû Dâvud.)
Diğer yandan Hz. Peygamber, (sav) dişleri sararmış bir halde huzuruna
çıkan bazı sahabilere şöyle buyurduğu bildirilir: "Hayret doğrusu
nasıl oluyor da sararmış dişlerle dolaşıp duruyorsunuz. Dişlerinizi
misvakla temizleyiniz" (Ahmed b. Hanbel,).
Bütün bu hadisler ve sahabe uygulaması gösteriyor ki, diş temizliği
yalnız abdest ve namaz, ya da Kur'an-ı Kerim okuma sırasında değil,
sağlık açısından ve toplum içine çıkarken dikkat edilmesi gereken
önemli bir temizlenme şeklidir. Misvak'ın bu genel temizlik yönünü
dikkate alan İslâm bilginleri beş yerde, diş temizliğinin müstehap
olduğuna dikkat çekmişlerdir.
Bu beş yer şunlardır: 1- Dişler sararınca, 2- Ağzın kokusu değişince,
3-Uykudan kalkıldığında, 4- Namaza kalkılacağı zaman, 5- Abdest
alırken. Buna, Kur'an-ı Kerim okumak veya toplum huzuruna çıkmak için
yapılacak diş temizliği de ilâve edilmiştir (İbn Âbidin,).
Misvak âletinin aslı olan erâk ağacından diş sağlığı bakımından
faydalı olan florin maddelerinin bulunduğu, ağıza güzel bir koku
verdiği ve mide için bir takım faydalarının olduğu belirlenmiştir.
Ancak misvağın bulunamaması halinde dişleri, İslâmî ölçülere uygun
olarak hazırlanmış fırça ve diş macunu veya sabunla, bu da
bulunamadığı takdirde parmaklarla oğuşturmak suretiyle ve suyla
temizlemek gerekir. Önce abdest ve namazla veya Kur'ân-ı Kerim okurken
bedenimizin ve ağzımızın temiz olması ve toplum önüne çıkarken de,
imanın belirtilerinden sayılan temizliğe dikkat edilmesi
Efendimiz (sav) buyuruyor. Misvaka devam edin! Misvakta on haslet vardır:
1-Ağzı temizler, 2-Rabbi razı eder, 3-Şeytan kızar, 4-Rahman ve hafaza
melekleri onu sever, 5-Diş etlerini sıklaştırır, 6-Balgamı keser,
7-Ağız kokusunu güzelleştirir, 8-Kuvveti artırır, 9-Gözü
cilalandırır, 10-Ağzın fena kokusunu giderir.” “Misvakla kılınan bir
namaz, misvaksız kılınan yetmiş namazdan daha iyidir.”.
Misvak kullanmanın birçok yararları vardır:
1- Allahu Teala’nın hoşnutluğunu kazandırır. 2-Dişleri mideden
yükselecek gaz ve kirleri kabul etmeye hazırlar, 3-Normal şekilde
fırçalanırsa dişleri parlatır, Damağı güçlendirir, 4-Dili çözer,
çürümeyi engeller, 5-Ağız kokusunu güzelleştirir, 6-Zekâyı
berraklaştırır. 7-Yemeğe karşı iştahı artırır, 8-Balgamı keser, Görüşü
güçlendirir, 9-Diş köklerindeki çürümeyi giderir, 10-Mideyi
sağlamlaştırır, Sesi berraklaştırır, 11-Yemeğin sindirimine yardım
eder, 12- Sözün akışını kolaylaştırır, 13-Okumayı, zikir ve namazı
canlandırır, 14-Uykuyu uzaklaştırır, 15-Rabbin hoşnutluğunu
kazandırır, 16-Melekleri sevindirir ve sevapların sayısını artırır.
Temizlik ise oruçlunun en üstün işlerindendir. 17- Ağızdaki yemek
artıklarını ve dişlerin pasını giderir...
Taşınması kolay, külfeti az, faydası ölümden başka her derde deva,
macunu içinde Rabbimizin kullarına ikramı olan bu harika fırça
“misvağı” kullanmayı, Efendimiz (sav) sünnetini ihya etmeyi Rabbimiz
bizlere sevdirsin.
“Bana bir defa salatü selam getirene Allahu Teala 1o defa rahmet
eder.10 defa getirene Hz. Allah (cc) 100 defa rahmet eder, 100 defa
getirenin 2 gözü arasına münafıklıktan ve cehennemden beri olduğuna
dair berat yazılır. Kıyamet gününde ise Allahu Teala onu şehitlerle
birlikte iskan eder” Hz. Muhammed Mustafa (sav)
Allahümme salli ala seyyidina Muhammedin ve ala ali seyyidina Muhammed
