Farkında olarak ya da olmayarak aslında birçoğumuz bir nebze bu hastalığın kurbanıyız. Özellikle hizmet sektöründe çalışan, iş yükü fazla olan ve işi gereği çok fazla insanla iletişim kurmak zorunda olan kişilerle rekabetin hakim olduğu  kalabalık ofis ortamlarında çalışan kişilerde daha sık görülüyor “tükenmişlik psikolojisi.”

Memnuniyetsizlik, beklentilerin karşılık bulamaması, hayal kırıklığı, sürekli yorgunluk hissi, yetersizlik düşüncesi, dikkat dağınıklığı, kararsızlık, aşırı uyku ya da uykusuzluk, iştahsızlık, enerji kaybı, stres, ayrıntılara fazla takılma, özgüven eksikliği, suçluluk duygusu, sonsuz bir boşluk hissi, “hiç”lik sanırısı... bu rahatsızlığın hem nedenleri ve hem de sonuçları. Tükenmişlik psikolojisi bir hayli önemli bir sorun. Ancak insanlar bu sorunun çözümü için uzmanlardan yardım almak yerine bundan kaçıyorlar. Sorunlarının üzerini örtüyorlar. Bu da sorunun asıl tehlikeli boyutu.

Tükenmişlik psikolojisini fiziksel, duygusal ve zihinsel belirtileri var. Bunlara kısaca değinmek gerekirse şu şekilde belirtmek mümkün;

Fiziksel belirtiler; Yorgunluk, güçsüzlük, baş ağrıları, enerji kaybı, uyku bozukluğu, bulantı, aşırı tepkiler verme...

Psikolojik belirtiler; Umutsuzluk, gerginlik, huzursuzluk, sürekli kaygı, mutsuzluk...

Zihinsel belirtiler; Dikkat dağınıklığı, işleri kabataslak yapma, detaylarda kaybolma...

Ayrıca bu rahatsızlığı yaşayan kişilerde duyarsızlık, işte (kişisel) başarısızlık, sosyal ilişkilerde kopukluk; bir anlamda hayatın dışına düşmek gibi psikolojik vakalar yaşanır.

“Tükenmiş”liğe giden yol

Kişilerin önüne başaramayacağı hedefler koyması ve buna bağlı olarak birden fazla iş yükü altına girip bunları aşamaması tükenmişlik psikolojisine giden yolun başlangıç noktası. Buna bağlı olarak sosyal destekten yoksun olma, karakteriyle uyuşmayan işte ve kişilerle çalışma, işyerindeki rekabet ortamı da tükenmişlik psikolojisine giden yolun devamını getiriyor.

Mücadele ve müdahale yöntemleri

Tükenmişlik psikolojisi yaşayan insanların öncelikle sorunların üzerini kapamak, bunları bastırmak yerine bu sorunlara çözüm aramaları gerekiyor. Sorunları ailesi ve yakın arkadaşlarıyla paylaşmak ilk anda yapılabileceklerden. Bunun dışında eğer öneriliyorsa ve gerekiyorsa psikolojik destek almaktan kaçınılmamalı. Devamla yeni fikirlere ve görüşlere açık olma, hobiler edinme, arkadaşlıkları geliştirme, hoşlanılmayan ya da mutsuzluk veren ortam ve işlerden uzaklaşma, kendine vakit ayırma de rahatsızlık sürecinin aşılmasında yardımcı olur.

Tükenmişlik psikolojisinin temel nedenlerinden biri de mükemmeliyetçilik düşüncesi. Bir işi kusursuz ve mükemmel bir şekilde tamamlama düşüncesi ve bunun için ayrıntılara kapılmaktan kaçınmak gerekiyor. Hiçbir işin kusursuz olmadığını kabul etmek ve bunu sık sık anımsamak da rahatlatıcı olacak.

Tükenmişlik psikolojisinin herhangi bir belirtisini kendinde gören kişinin psikolojik desteğe başvurması ve ailesi ile yakın arkadaşlarından destek alması sorunun erken tespiti ve ilerleme aşamasında önünün alınması noktasında önemli.